Lezingen – AlomHistorisch

750 jaar Amsterdam bij Zandsculpturen Garderen

Zoals veel mensen al hebben meegekregen (bijvoorbeeld door de nieuwe afleveringen van Het Verhaal Van Nederland – Amsterdam), bestaat onze hoofdstad dit jaar 750 jaar. Althans, het is 750 jaar geleden dat er aan de inwoners van het vroege Amsterdam/Amestelledamme tolprivileges verleend werden. Dit privilege is het eerste document waarin de stad vermeld wordt, dus wordt gezien als de geboorte ervan. Maar de bewoning van het gebied gaat nog veel verder terug in de tijd, omdat er ook in de prehistorie al mensen in dat moerassige rivierengebied leefden.

De viering van dit jubileum wordt groots aangepakt… het gaat tenslotte om de Nederlandse hoofdstad. Wereldbekend vanwege allerlei producten, personen en gebeurtenissen en dat gaan we met zijn allen herdenken. De evenementen vinden vooral plaats in Amsterdam zelf, maar ook in andere provincies wordt er aandacht aan besteed.

Neem bijvoorbeeld mijn favoriete provincie, Gelderland. Op de Veluwe wordt ieder jaar een bijzondere (enorm grote) tentoonstelling opgebouwd waarbij kunst met geschiedenis gecombineerd wordt: “Zandsculpturen Garderen“. Hun nieuwe thema wordt ook 750 jaar Amsterdam, dus de geschiedenis van Amsterdam verbeeld in zand.

Zoals u misschien al weet, werk ik sinds 2022 met hen samen om de informatieborden en tentoonstellingsteksten te controleren op chronologie en historische correctheid. Ook op dit moment ben ik daar weer druk mee bezig. Van de organisatie heb ik bovendien vrijkaarten gekregen om te verloten en een prijsvraag voor te bedenken. Met deze vrijkaarten kan AlomHistorisch ook weer samenwerken met andere personen en instanties, zoals bijvoorbeeld universiteiten en scholen. Een verloting of prijsvraag zal uiteraard hier op de website en op onze Instagram verschijnen. Neem dus regelmatig een kijkje op onze kanalen om kans te maken! 🙂

Dit jaar zal ik voor het eerst ook een lezing over het thema verzorgen op het terrein. Iets waar ik ontzettend naar uitkijk! Spulletjes worden al verzameld, boeken en archiefdocumenten worden gelezen en nieuwe teksten worden geschreven. De datum en de details volgen binnenkort. Ook de kunstenaars werken al aan de eerste zandsculpturen. Dat begint letterlijk al vorm te krijgen, kijk maar eens naar het portret van graaf Floris V hieronder. Druk, druk, druk!

Kortom, ook AlomHistorisch is bij de viering van 750 jaar Amsterdam betrokken. Hoe kan het ook anders? 😉

Terugblik: Lezing Berlijnse Muur

Vorig weekend vond de lezing over de Berlijnse Muur plaats bij Boekhandel Laan in Castricum. We blikken terug op een zeer geslaagde middag! Er moesten bij aanvang extra stoelen gehaald worden, want de opkomst was groter dan verwacht. Hoe leuk is dat?

De lezing werd gewaardeerd als zeer helder en compleet, met aandacht voor zowel perspectieven uit ‘Oost’ (de DDR) als uit ‘West’ (de BRD). Er werd een hand-out uitgedeeld met filmtips voor verder kijken en literaire aanbevelingen voor verder lezen. Klik hieronder op de zwarte knop om deze te downloaden:

Handout Berlijnse Muur Downloaden

De technologie liet ons niet in de steek, want we kregen direct een stabiele verbinding met Dr. Burkhart Veigel. Het publiek had veel vragen en hij beantwoordde ze allemaal live vanuit Berlijn. Dit onderdeel maakte het evenement uniek en bijzonder.

Na afloop heb ik veel complimenten in ontvangst mogen nemen. Voor de aanwezigen: hartelijk dank daarvoor en voor uw interesse! 🙂 Van de organisator Hans Laan kreeg ik een mooi boek over Sovjetarchitectuur als bedankje. De foto’s in dit boek inspireren me om in de toekomst eens een reis langs deze megalomane gebouwen te ondernemen… Wie weet!

En als klap op de vuurpijl schonk een heer uit het publiek me een authentiek stuk van het IJzeren Gordijn. Dit stuk ijzerdraad (van het typische, ondoordringbare en scherpe soort) staat voor mij symbool voor de pijnlijke gevangenschap waarin veel inwoners van de Sovjet-Unie moesten leven. Hij had het zelf uitgesneden en mee naar Nederland genomen en kon me veel details vertellen over de plaats waar het hek gestaan heeft. Het zal nog jarenlang van pas komen in de klas, wanneer ik het IJzeren Gordijn, de DDR en de Berlijnse Muur aan de leerlingen uitleg. Bedankt!

Evenement: Lezing over de Berlijnse Muur en videobellen met Berlijn

We hebben heel erg leuk nieuws! Na een aantal weken plannen, brainstormen en organiseren kunnen we in samenwerking met Boekhandel Laan in Castricum een evenement aankondigen. De nieuwsberichten en artikelen over het 35-jarig jubileum van de Val van de Berlijnse Muur vliegen u om de oren. Hoog tijd om het geheugen weer even op te frissen, op de dag zelf, namelijk op 9 november. Het wordt een veelzijdige middag, met een historische lezing, literaire bespreking en een videogesprek. Lees hieronder het persbericht.

Evenement: Lezing Berlijnse Muur en videobellen met Berlijn

Op zaterdag 9 november is het precies 35 jaar geleden dat de Berlijnse Muur viel. Voor Boekhandel Laan en historica Manon Schouten het uitgelezen moment om samen een evenement te organiseren. In het boekencafé zal Manon om 14:00 een lezing geven over de Berlijnse Muur. Het wordt een beknopte geschiedenis van dit politieke symbool. De historische context wordt uitgelegd aan de hand van de belangrijkste gebeurtenissen tijdens de Koude Oorlog. Ook wordt er een aantal literaire werken omtrent het onderwerp uitgelicht. De roman Kairos van Jenny Erpenbeck staat hierbij centraal. Ten slotte zal Manon het indrukwekkende persoonlijke verhaal van Dr. Burkhart Veigel delen. Hij heeft als Berlijnse medicijnenstudent in de jaren ’60 ongeveer 800 mensen geholpen om van Oost naar West te vluchten. Met gevaar voor eigen leven hielp hij vluchtelingen aan valse papieren. Hij verstopte zelfs mensen in een luxe Cadillac om hen ‘naar de vrijheid’ te brengen. Aansluitend wordt er een liveverbinding gemaakt met Dr. Veigel, die vanuit Berlijn vragen van het publiek zal beantwoorden.

Datum: 9 november, aanvang 14:00. Locatie: Boekencafé in Boekhandel Laan aan de Burgemeester Mooijstraat in Castricum. Gratis entree.

Zie ook het bericht op de website van Boekhandel Laan:

We hopen u daar te zien op 9 november! 🙂

Cleveringa-lezing Haarlem

Op 26 november 1940, tijdens de Tweede Wereldoorlog, hield professor Rudolph Cleveringa een gewaagde en riskante protestrede in Leiden. Als reactie op het ontslag van twee joodse collega’s, legde Cleveringa uit waarom de maatregelen van de Duitse bezetter in strijd waren met het volkerenrecht.

Om deze protestrede te herdenken en om Cleveringa’s kritische attitude voort te zetten, organiseert het Leids Universiteitsfonds ieder jaar de Cleveringsbijeenkomsten, waarbij Leidse wetenschappers overal ter wereld lezingen geven. Dit jaar had ik de eervolle taak om als studentspreker in het Teylers Museum in Haarlem een lezing te geven; in een prachtige zaal en voor een enthousiast publiek. Het onderwerp was mijn eigen “Leidse loopbaan” en de rol die het Leids Universiteitsfonds daarin gespeeld heeft. Voor degenen die dit gemist hebben: het LUF heeft het archiefonderzoek voor mijn bachelorscriptie mogelijk gemaakt met een beurs. Ik legde daarom aan het publiek uit wat het LUF kan betekenen voor jonge onderzoekers en toonde hen de highlights van mijn onderzoek.

Ik sprak voorafgaand aan prof.dr. Eveline Crone, die een onwijs interessante lezing hield over het puberbrein vis-à-vis de neurocognitieve ontwikkelingspsychologie. Wist u dat mensen in de al Oudheid klaagden over het gedrag van “de jeugd van tegenwoordig”? Dat concept is dus al eeuwenoud! Eveline Crone deelde veel verrassende feiten over de hersenen van jongvolwassenen en plaatste vooral onze mening daarover in perspectief. 😉

Veel dank aan iedereen die deze avond tot een succes gemaakt heeft, want wat was dit evenement goed geregeld zeg!

“30 Jahre Mauerfall” – Evenement in Baarn

Gisteren was het precies dertig jaar geleden dat de Berlijnse Muur viel. West-Duitsland (de BRD) en Oost-Duitsland (de DDR) werden samengevoegd tot een nieuwe Bondsrepubliek Duitsland. In Baarn werd deze gebeurtenis groots herdacht met aandacht voor West én Ost. Er werden lezingen georganiseerd en interviews gehouden (met o.a. Egbert Jacobs, de laatste Nederlandse ambassadeur in de DDR). Maarten van Rossem en ik boden nog wat extra historische context. Geheel in stijl in een retro-outfitje, haha!

De bijdragen van de aanwezigen maakten indruk. Zo vertelde een dame dat zij en haar vriendinnen -allemaal huisvrouwen uit de DDR- ontzettend veel stress kregen van het assortiment in de supermarkt dat met de opheffing van de DDR plotseling ook voor hen in Dresden verkrijgbaar was. Ze waren het huismerk gewend; in winkels kon je weinig kiezen. Het westerse kapitalisme overviel hen omdat de vrouwen nu voor ieder product uit minstens vijf opties konden kiezen. Iets waar ik als kind van de jaren ’90 nog nooit over nagedacht had!

Verder waren er Trabantjes en vloeide de Sekt rijkelijk. Het was een leerzaam en ook gezellig weekend! 🙂

In de media: RTV Noord-Holland

Het herdenkingsevenement omtrent Lodewijk Napoleon is ook bij RTV Noord-Holland onder de aandacht gekomen. Verslaggeefster Samanta de Groot maakte er niet alleen een item over voor op de website, maar nam Haarlem (en Lodewijk) ook als onderwerp voor haar serie “Als een vorst in Noord-Holland”. We zijn een hele dag samen op pad geweest, wat ontzettend gezellig was! Klik hier voor het item.

En… houd de website de komende tijd in de gaten voor meer mediaberichten en interviews! 🙂

Lezing Lodewijk Napoleon met rondleiding Paviljoen Welgelegen

Ieder jaar opnieuw wordt oktober omgedoopt tot Maand van de Geschiedenis. Een hele maand waarin er doorlopend en door het hele land speciale historische evenementen georganiseerd worden, altijd gekoppeld aan een bepaald thema.

Om hierop in te spelen, zal ik op 25 oktober in het Historisch Museum Haarlem (Groot Heiligland 47, 2011 EP, Haarlem) een lezing geven over het opmerkelijke leven van koning Lodewijk Napoleon. Aansluitend bezoeken we “zijn” Paviljoen Welgelegen aan de Haarlemmerhout. Vandaag doet dit prachtige neoclassicistische paleis dienst als Provinciehuis van Noord-Holland, maar aan het begin van de 19e eeuw was het de favoriete zomerresidentie van de koning. We zullen daar de voormalige slaapkamer van Lodewijk bekijken, waar nog een aantal originele empiremeubelen van hem staat. Een unieke kans om héél dicht bij Lodewijk Napoleon te komen!

Met Gerrit Bosch, conservator van Paviljoen Welgelegen. Op de achtergrond het gebouw in kwestie.

Geboren als Luigi Bounaparte op Corsica, heeft het jongere broertje van keizer Napoleon zijn eigen militaire en politieke carrière doorlopen… Met hoogte- en dieptepunten. In 1806 werd hij op de troon van het nieuwe Koninkrijk Holland gezet, na een eeuwenlange republikeinse periode in ons land. Verrassend genoeg stak koning Lodewijk Napoleon veel tijd en moeite in het landsbestuur (en nog meer in de Hollandse cultuur en schone kunsten), tegen de wil van zijn broer Napoleon in.

Het afgelopen schooljaar heb ik me verdiept in Lodewijks levensloop en daaruit is een profielwerkstuk ontstaan dat gezien kan worden als een herziene biografie van Lodewijk Napoleon. Ik zet hem bewust in een positief daglicht, omdat ik vind dat hij dat verdient. Als u benieuwd bent naar Lodewijks nalatenschap in het huidige Nederland en naar mijn argumenten om hem hiervoor te prijzen, dan nodigen we u van harte uit om de lezing en de rondleiding bij te wonen. Het evenement is gratis, maar aanmelding is verplicht (klik hier).