Wie weet er tegenwoordig nog wat voor werk een rietwerker precies doet? Of een bieswerker? En wat is eigenlijk een griendwerker? Allerlei termen van ambachten die een beetje in de vergetelheid zijn geraakt, maar desalniettemin belangrijk zijn geweest voor de Nederlandse economie. In de Biesbosch kwamen al deze beroepen samen. Het landschap bepaalde de geschiedenis en andersom. Klik op onderstaande video en kijk mee naar dit onvervalste stukje Hollandsche geschiedenis.
De geschiedenis van de pruik – Samenwerking met Stichting Haarwensen
In kostuumdrama’s loopt iedereen rond met een pruik, de één nog extravaganter dan de ander. Denk aan rechters in Victoriaans Engeland, of aan Marie Antoinette en haar peperdure haarwerken met vogelkooitjes in Frankrijk. Maar sinds wanneer dragen mensen eigenlijk pruiken, hoe ver moeten we dan terug in de tijd? En wat was de oorspronkelijke functie daarvan? Diende de pruik om het hoofd te beschermen of droeg je zoiets alleen maar om mee te pronken?
In de video hieronder wordt de geschiedenis van haarwerken en pruiken behandeld. De tweede helft van de video draait om het werk van Stichting Haarwensen, een hartverwarmende organisatie die haarwerken maakt en gratis beschikbaar stelt voor kinderen die zelf geen haar (meer) hebben door ziektes of aandoeningen. Bij hen kun je altijd vlechten doneren en uiteraard zijn gelddonaties ook altijd welkom.
Zelf probeer ik dit ook zo vaak mogelijk te doen. In 2020 had ik een inzamelingsactie opgezet waarbij mensen €1 konden doneren. Een klein bedrag, maar alle kleine beetjes helpen. En zo vormden die kleine beetjes samen uiteindelijk toch een cheque van €450! Het geld ging samen met mijn haar naar Stichting Haarwensen. Er staat zelfs nog een oude video op hun YouTube-kanaal van deze actie.
Voor deze nieuwe video was er wederom een inzamelingsactie gaande, waarbij uiteindelijk een prachtig bedrag van €250 opgehaald werd. Bedankt aan alle donateurs die ook deze keer weer hebben geholpen! Zoals beloofd stuur ik dan ook weer mijn vlecht op. Het einde van de video toont het bewijs. 🙂
Voor iedereen die op zoek is naar een schitterend en onbaatzuchtig goed doel: Stichting Haarwensen maakt echt het verschil. Neem een kijkje op hun website en overweeg eens een donatie. Alle kleine beetjes helpen, tenslotte. 😉
Geruïneerd door overpriced bloembollen – De Tulpenmanie
In de vroegmoderne tijd wist Nederland zich (als Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden) los te maken van het Spaanse Rijk. Het handelsvolk aan de Noordzee had daar bijna een eeuw voor moeten strijden, vandaar de term Tachtigjarige Oorlog (1568-1648). Ondanks deze conflicten, konden de “Nederlanders” zich economisch ontwikkelen. De lokale handelsgeest en ijver werden versterkt door internationale ambities. De VOC en de WIC brachten ons land een ontzettend grote rijkdom, die overzee niet altijd eerlijk vergaard was. Eenmaal onafhankelijk begon er een economische en culturele bloeitijd. We refereren nog altijd aan deze periode als de Gouden Eeuw, grofweg samenvallend met de 17e eeuw (of op zijn minst de tweede helft daarvan).
Maar waar grootschalig geïnvesteerd en gespeculeerd wordt, kunnen ook economische zeepbellen ontstaan. In 1634 sloeg het economische optimisme in de Republiek finaal om: de bloembollenmarkt stortte in elkaar. Niet gek misschien, want de prijs voor één enkele tulpenbol was opgelopen tot enkele duizenden guldens. Daar kon je potdorie ook een heel grachtenpand in Amsterdam voor kopen!
Deze gebeurtenis kwam bekend te staan als de “Tulpenmanie” en was de allereerste economische crash uit de geschiedenis. Kun je nagaan, met je Gouden Eeuw…
Kasteel Henkenshage (Sint-Oedenrode, Nederland)
In onze nieuwe serie Pracht & Praal staan kastelen, buitenplaatsen en ruïnes in binnen- en buitenland in de schijnwerpers. Ik kan persoonlijk altijd enorm genieten van een kasteelbezoek. Het maakt niet uit waar. Van de dikke muren en de torens aan de buitenkant, tot aan de jachttrofeeën, familiewapens en kroonluchters aan de binnenkant… Het is heerlijk wegdromen naar middeleeuwse tijden. En als het even kan, maak ik tijdens langere reizen onderweg graag een koffiestop bij een mooie buitenplaats. Zelfs als mijn eindbestemming niets met geschiedenis te maken heeft! 🙂
Met kasteel Henkenshage in Sint-Oedenrode trappen we de serie af. Een kleine parel verscholen in het Brabantse groen, waar je in stijl kunt dineren en zelfs kunt trouwen. Extra bijzonder is de rol die het kasteel vervulde tijdens de Tweede Wereldoorlog. Klik snel op onderstaande video en kijk mee:
Tip voor het Paasweekend: Lodewijk Napoleon fietsroute
Koning Lodewijk Napoleon, rustig fietsen door de natuur en de Veluwe… Drie dingen waar ik groot fan van ben. De toeristische organisatie van Barneveld, de Stichting Visit Regio Barneveld, heeft een fietsroute uitgezet waarin al deze elementen gecombineerd worden en daarom wil ik dit graag met jullie delen.
Deze nieuwe “Route de Lodewijk Napoléon” is in totaal 55 km, maar kan natuurlijk ook ingekort worden en/of gewandeld worden. De route loopt tussen Amersfoort en Apeldoorn en is gebaseerd op de verharde weg die Lodewijk Napoleon precies daar liet aanleggen in 1809. Die verbetering van de infrastructuur gaf de lokale economie destijds een flinke boost, want ook handelaren (marskramers, eigenlijk) gingen de weg gebruiken. Zodoende kwamen er in de regio allerlei uitspanningen en herbergen bij, waarvan sommige vandaag nog steeds bestaan.
Omdat dat kroondomein Het Loo en het gelijknamige koninklijke paleis bij Apeldoorn liggen, worden in de route beide “koningshuizen” van ons land gecombineerd: de familie Bonaparte en de familie Oranje-Nassau. Naar eigen inzicht kunnen deze plekken natuurlijk ook bezocht worden als tussenstop op de fietsroute. Kortom, onderweg valt er een hoop te beleven met een koninklijk tintje!
Klik hier voor de GPS-kaart en nog wat meer achtergrondinformatie.
Philippe Pétain, de Franse bondgenoot van de nazi’s
Lange tijd leerden Franse kinderen op school dat Frankrijk tijdens de Tweede Wereldoorlog heldhaftig tegen de Duitse bezetter gevochten heeft. En dat was ook zo, want Franse soldaten werden overal heen gestuurd en deze vaderlandsplicht kostte hen vaak het leven. En Franse vrouwen droegen op allerlei manieren hun steentje bij om gezamenlijk, als Franse natie, te kunnen overleven onder het nationaalsocialistische juk van Hitler.
Dit is echter niet het complete verhaal. Net zoals in ieder land dat door de Duitsers bezet werd, was er ook in Frankrijk een nationaalsocialistische partij (of een soortgelijk alternatief). Voor Frankrijk was dit het Vichy-regime, dat zelfs een eigen regeringszetel had in de stad Vichy. Dit regime werd geleid door de charismatische veldmaarschalk Philippe Pétain, die in de Eerste Wereldoorlog de bijnaam “de held van Verdun” had verdiend (nota bene tégen de Duitsers). Vanuit Vichy onderhield hij nauwe relaties met de nazi-topstukken in Duitsland. Vichy en het omliggende gebied werden daarmee ook een veilige haven én een machtsbasis voor de nazi’s in Frankrijk.
Bekijk de geschiedenisflits hieronder om meer te leren over deze gebeurtenissen.
In de media: Ons Weekblad
25-03-2022
De Kathedraal van de Veluwe
In de tijd van het moderne imperialisme (toen Europese landen koloniën overzee exploiteerden), was het natuurlijk handig om snel met de tropische gebieden aan de andere kant van de wereld te kunnen communiceren. Maar het internet bestond nog niet, laat staan de sociale media. Toch werd de telecommunicatie al aan het einde van de Eerste Wereldoorlog zodanig verbeterd, dat er ook lange-afstandsverbindingen aangelegd konden worden.
Voor Nederland had dat betrekking op o.a. Suriname en Nederlands-Indië (het huidige Indonesië). Op de Veluwe werd daarom een ultramodern zendpark gebouwd dat er ook nog eens esthetisch uitzag qua architectuur. Omdat de kolos bij Kootwijk ontstond, kwam het gebouw bekend te staan als “Radio Kootwijk”.
Bekijk de geschiedenisflits hieronder voor de historische ontwikkeling van deze “kathedraal van de Veluwe”.
Onze video opgenomen in de collectie van Brabants Erfgoed
Leuk nieuws! De mini-documentaire over de enclavegeschiedenis van Baarle is door Brabants Erfgoed opgenomen als onderdeel van hun collectie. Daarom is er nu een archiefpagina voor gemaakt (klik hier).
Ik vind het geweldig dat de video nu ook bereikt kan worden via Brabants Erfgoed. Dat maakt het voor geïnteresseerden absoluut makkelijker om de mini-docu te vinden!
België bezoeken zonder Nederland te verlaten? Het kan in Baarle-Nassau/Baarle-Hertog!
In het uiterste zuiden van de Nederlandse provincie Noord-Brabant, liggen de gemeenten Baarle-Nassau en Baarle-Hertog. Op de kaart lijkt dit dorp op een lappendeken van stukjes Nederland en België door elkaar geweven. Kijk maar eens:
Vandaag de dag (anno 2022) kun je hier als Nederlander zonder enige grenscontrole naar België lopen… en omgekeerd ook. De grenzen lopen zelfs dwars door gebouwen heen! De stukken België in Nederland noem je politiek bezien “enclaves”. Maar wat dit verhaal nog gekker maakt, is dat er ook weer Nederlandse enclaves in de Belgische enclaves liggen (en die noem je dan weer “contra-enclaves”).
Afijn, zo loop je dus in Baarle constant van Nederland naar België en van België naar Nederland, zonder dat je ooit Nederland verlaat. Maar hoe is dit eigenlijk zo gekomen? Wanneer zijn de rijksgrenzen vastgesteld en wat is er door de eeuwen heen in de regio gebeurd? Dat wordt allemaal uitgelegd in onderstaande mini-documentaire. Bekijk de video gerust twee keer om deze complexe geschiedenis te bevatten! 🙂